Fususul Hikem'in Sırları

Lut

Muhyiddin İbn Arabi hazretlerinin bu hikmeti meleki sıfata izafe etmesinin sebebi, Lut ve ümmetine hakim olan emre uymaktır. Ayrıca, kavminden gördüğü sıkıntılar karşılığında Hakk'ın peygamberi vasıtasıyla verdiği büyük cezaya dikkat çekilmiştir. Nitekim Hakk, Lut'un hal diliyle onlara şöyle hitap etmiştir: “Eğer benim gücüm olsaydı ya da büyük bir kuvvete dayansaydım.”(Hud, 85).

Hiçbir ilahi ceza sebepsiz meydana gelmez. Çünkü O, mutlak yaratıcıdır. Dolayısıyla Hakk'ın cezalandırması, fiillerin sonuçlarının dışa vurumudur. Yaratıklara ait fiiler de, kendi sonuçlarının hammaddeleridir -ki sonuçlar, onlara göre ortaya çıkarlar. Burada Hakk'ın rolü, bu hammaddeleri işlemekten ibarettir.

Cezalandırılan kavimlerin eserlerinden geriye kalan delillerin sebebi, onların kötü ruhani güçlerinin çokluğudur. Çünkü hammaddelerin gücü ve sayısı arttığında, sonuçların ortaya çıkması da şiddetli ve güçlü olur. Tam tersi söz konusu olduğunda ise, sonuçların meydana gelmesi gecikir ve zıt kuvvetin içine dahil olur. Af, mağfiret ve iyiliğin, kötülüğü silmesi ve değiştirmesi de buna, yani kötü hammaddelerin azlığına dayanır.